- تاریخ آخرین بروزرسانی: 16 مهر 1404
- مدت زمان مطالعه: 8 دقیقه
- نویسنده: دپارتمان تولید محتوا اپلای ابرود
در این شیوه‌نامه، آخرین تغییرات مربوط به نحوه آزادسازی مدارک تحصیلی بر اساس دستورالعمل جدید استفاده از گواهی عدم کاریابی تشریح شده است. ضروری است پیش از هرگونه اقدام برای آزادسازی مدارک تحصیلی، مفاد این شیوه‌نامه به‌صورت کامل مطالعه شود.
اگر سوالی دارید، کافیست این فرم را تکمیل کنید تا پشتیبان‌ها در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
اصلاح فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدارک تحصیلی دانش‌آموختگان
بر اساس آیین‌نامه اجرایی قانون متعهدین خدمت و اصلاحیه تبصره (۲) بند (ب) ماده (۴۴) قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، و با هدف تسهیل در امور دانش‌آموختگان مشمول آموزش رایگان، از تاریخ ۱۳۹۳/۰۴/۰۱ فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدارک تحصیلی دانش‌آموختگان، دانشجویان انصرافی و اخراجی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی به شرح زیر اصلاح شده است:
در صورتی که فارغ‌التحصیلان مشمول آموزش رایگان به ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها مراجعه و گواهی عدم کاریابی معتبر مبنی بر عدم اشتغال به کار دریافت نمایند و آن را به دانشگاه محل تحصیل خود ارائه دهند،
دانشگاه‌ها موظف‌اند پس از بررسی و دریافت این گواهی، نسبت به لغو تعهد خدمت آموزش رایگان و آزادسازی مدارک تحصیلی اقدام نمایند.
به‌منظور ایجاد وحدت رویه و جلوگیری از بروز هرگونه ابهام، لازم است گواهی عدم کاریابی تنها از طریق دفاتر کاریابی غیردولتی مجاز و با تأیید ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها صادر شود.
این دستورالعمل به‌منظور شفاف‌سازی فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان و تسهیل آزادسازی مدارک تحصیلی دانش‌آموختگان برای اجرا به تمامی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی کشور ابلاغ می‌گردد.
مراحل اجرایی لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدارک تحصیلی
در این بخش، مراحل اجرایی لغو تعهد آموزش رایگان دانش‌آموختگان، دانشجویان انصرافی و اخراجی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور تشریح شده است. این فرآیند بر اساس دستورالعمل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می‌شود.
گام اول: ثبت‌نام در دفاتر کاریابی مجاز
متقاضی لغو تعهد آموزش رایگان باید پس از دریافت گواهی موقت پایان تحصیلات، در یکی از دفاتر کاریابی غیردولتی مجاز تحت نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در استان محل تحصیل یا سکونت ثبت‌نام کند.
«خدمات منتورینگ اخذ پذیرش تحصیلی»
در زمان ثبت‌نام، ارائه گواهی موقت پایان تحصیلات، ریز نمرات و درخواست رسمی برای جست‌وجوی شغل الزامی است.
گام دوم: آغاز فرآیند جست‌وجوی شغل
پس از ثبت‌نام، متقاضی وارد مرحله جست‌وجوی شغل می‌شود. دفاتر کاریابی موظف‌اند به مدت حداقل شش ماه برای متقاضی، خدمات کاریابی ارائه دهند.
کلیه اطلاعات مربوط به فرآیند جست‌وجوی کار از طریق سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (جی‌جابز – JJobs) ثبت و پیگیری می‌شود.
گام سوم: بررسی وضعیت اشتغال و صدور گواهی عدم کاریابی
پس از گذشت یک‌سال کامل از تاریخ ثبت‌نام اولیه، وضعیت اشتغال متقاضی از طریق سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز) بررسی می‌شود.
در صورت عدم اشتغال به کار، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان موظف است گواهی عدم کاریابی معتبر صادر نماید.
«خدمات منتورینگ مهاجرت به امریکا»
این گواهی همراه با سایر مدارک لازم باید به دانشگاه محل تحصیل تحویل داده شود تا فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدارک تحصیلی نهایی گردد.
نکته مهم: استعلام صرفاً از سامانه جی‌جابز
بر اساس شیوه‌نامه تعیین ضوابط آموزش رایگان دانش‌آموختگان و با توجه به راه‌اندازی سامانه جامع اشتغال دانش‌آموختگان (جی‌جابز) از تاریخ ۱۴۰۱/۰۴/۰۱، بررسی وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال متقاضیان تنها از طریق این سامانه انجام می‌شود.
بنابراین، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی دولتی مجاز به پذیرش هیچ نوع گواهی اشتغال یا عدم اشتغال خارج از سامانه جامع اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (shoghl.mcls.gov.ir) نیستند.
وظایف متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدرک تحصیلی
متقاضیان محترم لغو تعهد آموزش رایگان (اعم از فارغ‌التحصیلان داخلی، بورسیه داخل و بورسیه خارج) برای آزادسازی مدارک تحصیلی خود باید مطابق مراحل زیر اقدام نمایند:
۱. ثبت‌نام در سامانه جامع اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
ابتدا متقاضی باید با مراجعه به سامانه جامع اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی shoghl.mcls.gov.ir، مراحل ثبت‌نام را مطابق دستورالعمل‌های سامانه انجام دهد.
«خدمات صفر تا صد اخذ پذیرش تحصیلی»
این مرحله اولین گام رسمی برای لغو تعهد آموزش رایگان و شروع فرآیند بررسی وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال است.
۲. تکمیل درخواست شغل در سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز)
پس از ثبت‌نام، متقاضی باید وارد بخش سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز) شود و مراحل ثبت درخواست شغل را تکمیل کند تا وضعیت آن به مرحله‌ی
«در حال بررسی توسط کارشناس کاریابی» برسد.
۳. پیگیری وضعیت اشتغال از طریق دفاتر کاریابی مجاز
متقاضی باید با مراجعه حضوری یا آنلاین به یکی از دفاتر مشاوره شغلی و کاریابی غیردولتی مجاز، وضعیت درخواست شغل خود را پیگیری کند و گواهی وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال صادرشده از سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را دریافت نماید.
۴. ارسال مدارک به دانشگاه محل تحصیل
پس از دریافت گواهی از سامانه جستجوی شغل، متقاضی باید مدارک خود (از جمله گواهی وضعیت اشتغال یا عدم کاریابی و سایر مستندات لازم) را به دانشگاه محل تحصیل ارسال کند تا بررسی و فرآیند آزادسازی مدرک تحصیلی انجام شود.
«خدمات منتورینگ گروهی اخذ پذیرش تحصیلی»
۵. تأیید مدارک اشتغال در صورت اشتغال به کار
در صورتی که متقاضی در زمان بررسی دارای شغل باشد، مدارک اشتغال شامل گواهی اشتغال به کار، حکم کارگزینی یا قرارداد معتبر باید به تأیید دفتر کاریابی مربوطه برسد تا در سامانه ثبت و تأیید شود.
۶. انجام مراحل به‌صورت الکترونیکی
تمامی مراحل لغو تعهد آموزش رایگان، از ثبت‌نام تا دریافت گواهی و ارسال مدارک، به‌صورت الکترونیکی از طریق سامانه جامع اشتغال (shoghl.mcls.gov.ir) و دفاتر مشاوره شغلی و کاریابی داخلی انجام می‌پذیرد.
متقاضیان باید از مراجعه حضوری غیرضروری خودداری کرده و مراحل را مطابق دستورالعمل‌های رسمی سامانه تکمیل نمایند.
وظایف دانشگاه‌ها در فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور موظف‌اند در اجرای دقیق فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان دانش‌آموختگان و دانشجویان انصرافی یا اخراجی، مطابق دستورالعمل‌های وزارت علوم و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام نمایند.
«خدمات منتورینگ مهاجرت به کانادا»
۱. پذیرش مدارک اشتغال صرفاً از طریق سامانه رسمی
دانشگاه‌ها مجاز به پذیرش هرگونه مدرک اشتغال یا گواهی عدم کاریابی خارج از سامانه جامع اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سامانه جی‌جابز) نمی‌باشند. تنها مدارک صادره و تأییدشده در این سامانه معتبر تلقی می‌شود.
۲. الزام متقاضی به تکمیل ثبت‌نام پیش از مراجعه حضوری
متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدرک تحصیلی باید پیش از مراجعه حضوری به دانشگاه، مراحل ثبت‌نام، درخواست شغل و دریافت وضعیت اشتغال را از طریق سامانه جامع اشتغال (shoghl.mcls.gov.ir) به‌طور کامل انجام دهند.
۳. بررسی درخواست‌ها فقط بر اساس اطلاعات سامانه اشتغال
دانشگاه‌ها موظف‌اند کلیه درخواست‌های لغو تعهد آموزش رایگان را صرفاً بر مبنای اطلاعات مندرج در سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز) بررسی نمایند. هرگونه اطلاعات یا مستندات خارج از سامانه، فاقد اعتبار است.
۴. پیامد عدم رعایت مراحل رسمی
در صورت عدم انجام مراحل ثبت‌نام و استعلام از سامانه اشتغال، ممکن است بررسی درخواست لغو تعهد با تأخیر مواجه شود یا از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأیید نگردد. در نتیجه، فرآیند آزادسازی مدرک تحصیلی انجام نخواهد شد.
«خدمات منتورینگ مهاجرت به اروپا»
۵. هماهنگی با سازمان وظیفه عمومی
چنانچه بر اساس گزارش وضعیت اشتغال متقاضیان در سامانه جستجوی شغل وزارت کار، اشتغال فرد به تأیید برسد، سازمان وظیفه عمومی ناجا صدور کارت پایان خدمت یا معافیت را بلامانع اعلام می‌نماید.
تبصره: متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان باید حتماً در سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت‌نام کرده و مراحل درخواست شغل را مطابق دستورالعمل‌های سامانه تکمیل نمایند.
۶. ثبت اطلاعات اشتغال فارغ‌التحصیلان بورسیه
فارغ‌التحصیلان مشمول تعهد خدمت آموزش رایگان (اعم از داخلی یا بورسیه) که با مجوز رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دستگاه‌های خارج از مجموعه وزارت علوم مشغول به کار شده‌اند، موظف‌اند اطلاعات اشتغال خود را در سامانه جی‌جابز ثبت و به‌روزرسانی کنند.
۷. اعتبار گواهی‌های صادره از تاریخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۱ به بعد
از تاریخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۱ و بر اساس اصلاحیه‌های بعدی، دانشگاه‌ها موظف‌اند تنها گواهی اشتغال یا عدم اشتغال صادرشده از سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را معتبر دانسته و در بررسی‌های مربوط به لغو تعهد آموزش رایگان مورد استفاده قرار دهند.
۸. دسترسی دانشگاه‌ها از طریق درگاه وزارت علوم
اطلاعات ثبت‌شده در سامانه جی‌جابز از طریق درگاه خدمات الکترونیک وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به نشانی www.portal.saorg.ir برای دانشگاه‌ها قابل مشاهده و استعلام است.
۹. عدم ثبت وضعیت اشتغال در سامانه
در صورتی که وضعیت اشتغال متقاضی در سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشخص نباشد یا تأیید نگردد، درخواست وی برای لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدرک تحصیلی قابل بررسی نخواهد بود.
موارد تأکیدی و هشدارها در فرآیند لغو تعهد آموزش رایگان
این بخش شامل نکات مهم و هشدارهای اجرایی برای متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان و آزادسازی مدرک تحصیلی است که لازم است دقیقاً مطابق دستورالعمل‌های رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی رعایت شوند.
«نگارش انگیزه نامه برای مهاجرت»
۱. الزام به داشتن وضعیت نظام وظیفه مشخص
به‌کارگیری یا ثبت‌نام آقایانی که فاقد کارت پایان خدمت یا معافیت دائم نظام وظیفه هستند در سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز) قابل پذیرش نمی‌باشد. تنها افرادی که وضعیت خدمت آن‌ها مشخص شده است، مجاز به ثبت درخواست لغو تعهد آموزش رایگان خواهند بود.
۲. اشتغال در مقاطع تحصیلی بالاتر مانع لغو تعهد نیست
اشتغال متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان در مقاطع تحصیلی بالاتر از مدرک مشمول تعهد، مانع از لغو تعهد خدمت آموزش رایگان یا صدور کارت پایان خدمت نخواهد بود، مشروط بر آنکه اشتغال در سامانه رسمی ثبت شده باشد.
۳. اعتبارسنجی اطلاعات از طریق سامانه‌های رسمی
اطلاعات اشتغال متقاضیان از طریق سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (جی‌جابز) به‌صورت برخط با داده‌های سازمان وظیفه عمومی و سازمان تأمین اجتماعی تطبیق داده می‌شود. هرگونه مغایرت موجب رد درخواست لغو تعهد خواهد شد.
«نگارش پرسونال استیتمنت برای مهاجرت»
۴. الزام ثبت‌نام در سامانه جی‌جابز برای فارغ‌التحصیلان جدید
کلیه فارغ‌التحصیلانی که از سال ۱۳۹۹ به بعد فارغ‌التحصیل شده‌اند، موظف‌اند مراحل ثبت‌نام، تکمیل اطلاعات و درخواست شغل را طبق دستورالعمل در سامانه جامع اشتغال وزارت تعاون (جی‌جابز) انجام دهند.
۵. رعایت دقیق دستورالعمل‌های وزارت علوم و وزارت کار
متقاضیان لغو تعهد آموزش رایگان باید کلیه اقدامات خود را در چارچوب شیوه‌نامه‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و صرفاً از طریق سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام دهند. ثبت درخواست از سایر مسیرها فاقد اعتبار است.
۶. پذیرش گواهی فقط از سامانه رسمی
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی موظف‌اند تنها گواهی‌های صادرشده از سامانه جستجوی شغل (جی‌جابز) را معتبر شناخته و از پذیرش گواهی‌های صادره از سایر مراجع یا دفاتر غیرمجاز خودداری نمایند.
۷. رفع نقص اطلاعات در سامانه
چنانچه متقاضی در سامانه جی‌جابز دارای پرونده ناقص یا اطلاعات اشتباه باشد، تا زمان رفع نقص و اصلاح اطلاعات، درخواست وی برای لغو تعهد آموزش رایگان در دانشگاه قابل بررسی نخواهد بود.
۸. مغایرت اطلاعات = رد درخواست
هرگونه مغایرت میان اطلاعات ثبت‌شده در سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدارک فیزیکی ارائه‌شده، موجب رد درخواست لغو تعهد آموزش رایگان خواهد شد. در این موارد، برخورد مطابق مقررات اداری انجام می‌شود.
۹. حفظ حقوق متقاضیان ثبت‌نام‌شده پیش از ابلاغ دستورالعمل جدید
برای جلوگیری از تضییع حقوق افرادی که حداقل شش ماه پیش از تاریخ ابلاغ دستورالعمل جدید در دفاتر کاریابی غیردولتی معتبر ثبت‌نام کرده‌اند، اطلاعات آنان در سامانه جستجوی شغل وزارت کار استخراج و بررسی وضعیت اشتغال آن‌ها انجام خواهد شد.
«نگارش ریکامندیشن لتر برای مهاجرت»
۱۰. مهلت ثبت‌نام متقاضیان جدید
مهلت ثبت‌نام در سامانه جستجوی شغل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای سایر متقاضیان جویای کار تا تاریخ ۱۴۰۳/۰۴/۳۱ تعیین شده است.
پس از این تاریخ، صدور گواهی اشتغال یا عدم اشتغال فقط برای افرادی ممکن است که در بازه تعیین‌شده پرونده معتبر و معرفی‌نامه کاریابی داشته باشند.
۱۱. اطلاع‌رسانی عمومی توسط وزارت تعاون و وزارت علوم
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان امور دانشجویان وزارت علوم مکلف است مفاد این دستورالعمل را به تمام دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور اطلاع‌رسانی نماید.
۱۲. زمان اجرا و جایگزینی دستورالعمل جدید
این دستورالعمل جدید لغو تعهد آموزش رایگان از تاریخ ۱۴۰۳/۰۲/۰۱ لازم‌الاجرا بوده و جایگزین دستورالعمل قبلی مربوط به فرآیند بررسی اشتغال متقاضیان در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌شود.